و آن چه اکنون در دست شماست متن درس های مرتبط با موضوع دشنام است و امیدوارم که مباحث دیگر "فقه هنر" – که تدریس آن ها پایان یافته و صوت آن ها موجود می باشد – نیز در آینده تنظیم شود و به صورت مکتوب تقدیم اهل فن قرار گیرد.

هم چنین نکته ای که باید در این مقدمه مورد توجّه قرار گیرد، آن است که در مباحث فقها، بحث "بهتان به اهل بدعت" پیوند خاص با " دشنام به ایشان" دارد؛ چرا که روایتی از داود بن سرحان- که البته خواهیم گفت دچار کژفهمی شده است،- به مستندی برای حکم جواز در هر دو مورد تبدیل شده است. همین مسئله باعث شد تا به بحث " بهتان به اهل بدعت" پرداخته شود و موضوع در ضمن مباحث سبّ و دشنام بررسی شود.

در مجموع،مکتوب پیش روی شما، تنظیم شده ی مباحثی است که در طول سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ در حوزه ی علمیه ی قم ارائه شده است. پایه ی بحث های فقه همانند اکثر بزرگان معاصر براساس مباحث کتاب مکاسب محرمه شیخ انصاری است که البته با اندکی تغییر و انتخاب موضوعات متناسب با یکدیگر، آن ها دسته بندی شده و مورد بحث قرارگرفته است.

کتاب فوق دارای دو بخش است:

بخش اول: تبیین موضوع که شامل سه فصل است:

فصل اول: تبیین" سبّ" و واژه های مرتبط : الف) واژه ی سبّ  ب) واژه ی شتم ج) واژه ی فحش د) واژ ه ی هُجر ه) واژه ی قذف و) واژ ه ی لعن

فصل دوم: اقسام"سبّ" : تقسیم اول: تقسیم"سبّ" بر حسب متعلّق / تقسیم دوم: تقسیم " سبّ" بر حسب موارد استثناء شده /تقسیم سوم: تقسیم "سبّ" بر حسب مضمون کلام / تقسیم چهارم: تقسیم "سبّ" بر حسب مخاطب

فصل سوم: جمع بندی معنای"سبّ" و تبیین قید های دخیل  در آن

بخش دوم: تبیین حکم که دارای سه فصل است:

فصل اول: ادله تحریم"سبّ" : ا) اجماع(بررسی اقوال فقها) /۲) حکم عقل/ ۳) آیات کریمه/ ۴) روایات مأثوره

فصل دوم: "سبّ" در مقام تقاصّ و مقابله به مثل: ادله جواز"سبّ" در مقام تقاصّ :

۱) آیات کریمه /۲) روایات مأثوره

فصل سوم: " سبّ" در موارد خاصّ: ادله جواز"سبّ" در موارد خاص:

۱) آیات کریمه/ ۲) روایات مأثوره /۳) سیره و رفتار معصومان(ع)

خاتمه: تفاوت میان سبّ و لعن:

نکته اول: تمایز لعن و سبّ در برخی روایات

نکته دوم: تفاوت لغوی معانی لعن و سبّ

نکته سوم: سخنی در مورد حقیقت لعن

جمع بندی تفاوت میان سبّ و لعن

نام کتاب: بررسی حکم شرعی دشنام و بهتان

نویسنده: سید حسن خمینی

ناشر: چاپ ونشر عروج

چاپ: اول سال ۱۴۰۰

قیمت: ۹۸۰۰۰۰ ریال